Minggu, 16 Juni 2013

Cerita Rakyat Karo CINCIN PINTA PINTA



Lit mekap nina turi-turin si adi. Kuta si tergelar Juma Raja, tersinget me kap kerna Pengulu Juma Raja si sehkel jagona erjudi, melala enggo harta i pepulungna perban menang rusur erjudi. Gia Pengulu e mbue hartana tapi la lit anak i pupus kemberahenna. Enggo ndekah Pengulu e ersura-sura gelah lit min anak i tengah-tengah jabuna, tapi aminna enggo gia bage lenga bo ibere Dibata sura-surana. Bas sada berngi ernipi me kemberahen, lanai ndekah nari lit anak ipupusna. Tuhu senang kel ukur kemberahen, pepagi warina ikatakenna nipina e man Pengulu. Tuhu kai sinipiken kemberahen sebab lanai ndekahsa, menuli kula kemberahen janah ipupusna me sada anak diberu si mejile kel rupana bali ras nandena.

Wari tande ku wari, bulan tande ku bulan, anak diberu e reh galangna. Tersinget me kap kerna Pengulu, talu rusur erjudi enggo keri kerina harta bas jabuna, utangna pe mbue. Perban talu rusur erjudi perangaina pe lanai bagi si gelgel. Anakna si tonggal rusur me irawaina, tempa-tempa perban anak e nge ia rusur talu erjudi. Perban talu rusur erjudi janah utang si belang-belang terpaksa Pengulu ras kemberahenna bagepe anakna lawes i kuta e nari itadingkenna kesain si mbelang. Sedakkel nge pusuh peraten kemberahen perban ulah perbulangenna tapi uga ibahan ia labo kap pang ngolang-ngolangi kebiasaan Pengulu erjudi. Enggo ndauh kalak enda erdalan, piga-piga kuta enggo terlewati, seh me Pengulu ras kemberahen bage pe anak e i tengah-tengah kerangen rimbun raya si seh kel angkerna, sebab labo pernah pang jelma reh ku je. Ipajekken Pengulu me sada sapo si kitik-kitik inganna tading, nakanna ibuatna bulung-bulung bagepe gadung garang si lit i kerangen e.

Bas sada wari ersura-sura Pengulu nadingken kemberahen ras anak i kerangen, la ngasup ia natap kemberahenna rusur tangis ngandung, bagepe anakna si tonggal. Bas sada berngi lawes me Pengulu erbuni-buni itadingkenna ndeharana ras anakna si sangana tunduh. Enggo kenca terang wari, medak me kemberahen ras anakna "Nande !" nina anak e. "Kai nakku ?" "Ija Bapa nande ?" "Eh… mungkin Bapandu ndarami nakanta nakku nina nandena." Ndekah itimai nande ras anak Pengulu mulih ku sapo maba pangan tapi si man timanken labo reh. Wari tande ku wari bulan tande ku bulan Pengulu lalap la multak-multak, tading me kemberahen ras anakna dua-dua i tengah-tengah kerangen rimbun raya. Ceda kel ukurna perban itadingken Pengulu, tangis bas pusuhna natap-natap anakna lanai erbapa. Piga-piga kali icubakenna nadingeken anakna sisada, tapi la ia ngasup nadingkensa. "Kuja naring pepagi percibal anakku, adi kutadingken sisada i tengah kerangen enda, terjelpa-jelpa sisada," nina pusuh peratenna.

Bas sada berngi sangan anakna tunduh laweska me nande e nadingken anak si tonggal. "Anakku, tading me kam i jenda sisada," nina kemberahen janah tangis iemana ayo anak e iluhna mamburen ku ayo anakna si sangana tunduh. Erdalan me kemberahen nadingekan buah barana nadingken pusuh peratenna si getem. Ndauh enggo itadingkenna sapo ingan anakna tunduh, la ndekahsa jumpa me ia sada batang kayu si galang, ibuatna perembah, atena ndelis me ije. Terang kenca wari medak me anak si tonggal, i idahna lanai lit nandena i sampingna. "Nande! Nande," nina ngelebuh , idaramina ku kenjahe idaramina ka ku kenjulu, tapi nandena la iidahna, tangis ia iluhna nurcuren.

"O nandeku! Engkai kel aku itadingkenndu!" "Sisada kel aku i tengah kerangen enda, kuja kel pepagi percibal anak melumang enda nandengku!" La gejap enggo ertahun-tahun anak e ndarami nandena, bas sada wari jumpa me ia sada batang kayu si sehkel galangna idahna bas sada dahan lit perembah erjuntai-juntai i terpang angin si lumang, ideherina dahan e, janah itandaina perembah e bekas perembah nandena si sangana ia i didong doahken. Teruh batang kayu e ijumpaina lit tulan-tulan. "Nandengku bagenda kepe jadina, lawes kel kam nadingken anak melumang terjelpa-jelpa cibal geluhna." Janahna tangis i pepulungna tulan-tulan e ibungkusna mejile jenari lawes ia ngisari kerangen si mbelang. La ndekahsa ijumpaina sada gua si seh kel angkerna, kubas me ia. Isiarina gua e alu mbiar reh ndekahna reh kubasna ka ia. La gejapna arah lebena nganga babah nipe si seh kel galangna, banci sada anak kerbau siat kubas.

"Andiko nande! mate naring sekalenda anak melumang" nina nggirgir. "Oh.. nini i panndu saja anak melumang enda, nggeluh pe terjelpa-jelpa, adi ipanndu banci nge aku jumpa ras nandengku si enggo nadingeken aku." Idudurkenna tanna ku babah nipe e, tapi la pan nipe e ia, kenca itarikna tanna mulihi maka enggo teridah bas jari manisna sada cincin si mejile. "O… kempu!" nina nipe e. "Ula kam mbiar, cincin ena gelarna cincin pinta-pinta, kai kari ipindondu banci nge iberekenna," nina nipe e.

Bas sada wari reh me ku kerangen e sekalak pemburu, melala beras ras pangan si deban ibabana, ijumpaina me gua si galang. Itadingkenna me beras e ije, jenari lawes ia erburu ku tengah kerangen simbelang. Anak melumang e pe tading ibas gua e, tapi ia tading terdauhen ku bas, maka ipindona me man cincin e beras gelah banci ia man, rempet me lit i lebe-lebena beras, bagepe pemburu enda lit datna buruanna mulih ka ia ku gua, lanai lit idahna beras si tadingkenna ndube. Bagem rusur tiap-tiap wari, adi ipindona beras maka bene me beras pemburu e. mamang ukurna uga maka tiap itadingkenna beras ije bene rusur.

Bas sada wari ndarat me anak melumang e i gua nari atena ndarami lau man inemen, rempet lit idahna sekalak jelma ije. "Ise nge ndia jelma enda arih," nina pusuhna. Pang naring ia ku jenda, labo pernah lit jelma pang ku kerangen simbelang enda. Pemburu pe la tanggung senggetna ngidah singuda-nguda e salu gugup ras mbiar isungkunina me singuda-nguda e, ras ise ia tading i kerangen simbelang si dem binatang buasna. Ituriken anak meluman ise ia uga makana ia tading sekalak i tengah kerangen e. sengget pemburu megi-megi ranan anak melumang.

"Adina bage agi! mari sitadingken kerangen enda." Lawes me pemburu ras anak melumang, itadingkenna gua inganna jumpa. La ndekahsa seh me kalak enda ku sada kuta, ije me pemburu tading. Enggo ndekah anak melumang tading ije, bas sada wari ersura-sura pemburu muat ia jadi kemberahenna. Sehka me pesta perjabun pemburu ras anak melumang. Seh kel nge riahna ukur kalak si enterem ngidah pengantin duana. Lit deba atena ngidah pengantin si diberu si mejile rupana. Sengget tua-tua entah pe nande-nadne ngidah ayo anak melumang perban pernah nge idahna ayo sibage jilena. Erkusik-kusik ia sapih ia. La kin ia anak Pengulu mbarenda si talu erjudi ndube arih, balikel ayona ras kemberehen Pengulu ndube, bagem nina cakap nande si ngidah ayo pengantin si diberu. Megi-megi ranan si e kerina sedakkel pusuh anak melumang, la igejapna naktak iluhna ku ayona si mejile. Ngerana me ia salu iluhna mamburen ku ayona.

"Payo tuhu katandu kerina, aku kap anak Pengulu si talu erjudi, lawes kami mbarena i kuta Juma Raja perban melala utang bapa, ertahun-tahun kami tading i kerangen simbelang. Itadingken bapa aku ndube ras nande i tengah kerangen, bage pe nande la ndekahsa lawes nadingken aku sisada, nande enggo lawes nadingken doni, nadingken aku sisada rasa lalap. Enda ku baba tulan-tulan nande ndube, ibuatna bungkusen e janah itamakenna ku lebe-lebe si enterem. Tangis kerina jelma si megi-megi ranan anak melumang, wari kin pe ndai melas rempet reh udan, tempa-tempa megogo atena megi ranan anak melumang e. Bagem kedungenna anak melumang, nggeluh erbahagia ras perbulangenna. Kerina bentuk perjudin enggo ihapusken bas kuta e sebab judi nge erbahansa kegeluhen la senang. Perban judi nge anak rate mesui.Oleh: Pasu Repelita Bangun [Buletin TENAH] (Sumber : deparita.multiply.com)

Tidak ada komentar: